×

جستجو

معرفی کتیبۀ ترجیع‌بند محتشم کاشانی در محراب مسجد شاه عباس در شهر دربند روسیه

این مسجد، از معدود مساجدی است که دارای محراب با کتیبۀ فارسی است. حضور کتیبۀ فارسی در محراب، تنها در چند کشور در منطقه قفقاز دیده شده و نویسنده، نمونه‌ای در ایران مشاهده نکرده است.
این مسجد که ذیل پروندۀ دربند در سال ۲۰۰۳م در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است، طبق یکی از کتیبه های فارسی آن در سال ۱۰۳۶ق توسط قرخان سوازلو، حاکم دربند و به فرمان شاه عباس، بنا شده است.
بر دیوار بیرونی مسجد، دهانۀ چشمه‌ای به نام علمدار و همچنین یک کتیبه فارسی قرار دارد که خط اول آن تراشیده شده و در خطوط بعدی نام مرمت گر و تاریخ مرمت مسجد ذکر شده است.
جدای از ترجیع بند محتشم، چهار کتیبه فارسی دیگر نیز در محراب، شبستان و ورودی مسجد قرار گرفته است.
بخشی از متن کتیبه شبستان:
هذا بناء ابوالمظفر شاه عباس بهادرخان حسینی/
و بسعی قرخان() بیگ سوازلو() ولد پولادبک/
خوش گوشۀ با صفاست آنجا/
گویا نظر خداست آنجا/ نوشتن این تاریخ بارس ایل سنۀ ۱۰۳۶ بخشی از متن کتیبه درون محراب:
حمد بیحد واحد یکتا بخداوند خالق اکبر/ در زمان شه عدالت دین
شاه سلطان حسین دین پرور/ ابتداء بهار و موسم گل جمع گشتند مردمان اکثر/
بذل کردند تحفه هریک بهر تعمیر مسجد و منبر/ در ثوابش محله و بازار....
از روز شهادت طفلان حضرت مسلم تا آغاز محرم، شب‌ها مسجد در اختیار کودکان است و همه امور از جمله سخنرانی، عزاداری و مدیریت کارها، بر عهده آنهاست.

 

اشتراک مطلب
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
سلسله نشست‌های نقد و بررسی کتاب: تأثیر هخامنشیان در دریای سیاه
زمان: شنبه، ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۰-۱۲ مکان: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سالن ادب
بررسی کارنامه‌ی تاریخ‌نگاری دکتر سهراب یزدانی
زمان: شنبه ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۷ مکان: خیابان ویلا، نبش خیابان ورشو، خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی
تاریخ هنر: مفاهیم اصلی | پاره‌ای دیگر از کتاب‌نگاشت توضیحی نظریه‌های تاریخ معماری و هنر
مهرداد قیومی بیدهندی
در این کتاب، بیش از دویست مفهوم اصلی تاریخ و مباحث نظری هنر و فرهنگ تجسمی به‌صورتی روشمند و سامانمند و بحث‌انگیز گرد آمده است....
دست‌خط آدمی | گزیده‌ای از «وعده‌ی دیدار در تاریخ: شکل‌هایی از مواجهه با کتاب‌های دست چندم»، نوشته‌ی سیدفرزام حسینی
«دست‌خط آدمی، امضای او، برای من نشانی از حیات است، حیاتِ کتاب و لمس دستی از گذشته، که وقتی کتاب را ورق می‌زنم، یقین پیدا می‌کنم پیش از من دست‌کم یک نفر این کتاب را اگر نخوانده، حداقل تورق کرده، و این حیات فرضی اما حتماً حقیقی، ماشین تخیلم را به راه می‌اندازد. زمان را برش می‌زنم و مکان را می‌گردم در گذشته به دنبال کسی که این کتاب دستش بوده و هم‌زمان آینده را هم خیال می‌کنم که این کتاب در دستِ دیگری خواهد بود و آیا او هم به من فکر خواهد کرد؟

وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر